Zielone Domki

Przeglądając strony internetowe natknąłem się na starą fotografię. U góry zdjęcia był napis: Rankestrasse¹ Zaciekawiony poszukałem nazwy ulicy na kopii niemieckiej mapy „Breslau – Stadtplan 1945”.

Kilkanaście minut później znów spojrzałem na zdjęcie. Zobaczyłem równo przycięte żywopłoty i niskie drzewa, rosnące wzdłuż chodnikowych płyt; zobaczyłem ludzi w ich codziennym życiu. Zwróciłem szczególną uwagę na domy, stojące po obu stronach brukowanej drogi. Ta prosta, symetryczna zabudowa była częścią osiedla Krietern² postawionego przez Schlesische Heimstätte³ – kolejnego osiedla, oprócz Klettendorf, Goldschmieden, Maria Höfchen⁴.
– Więc kiedyś tak wyglądała ulica Południowa – powiedziałem sam do siebie.
Zamknąłem oczy i zamyśliłem się. Obraz z dawnych lat ożył w mojej wyobraźni…

…słońce intensywnie świeci. Grupa chłopców przebiega na drugą stronę ulicy. Bawią się w chowanego? Jeden z nich pokazuje kolegom kryjówkę… Starsza kobieta idzie powolnym krokiem po chodniku, niesie torbę. Czy była w Kaufhaus des Südens⁵? Jeśli tak, to pewnie zrobiła zakupy, spotkała sąsiadów, rozmawiała z ludźmi przed sklepem. Być może, wracając do domu, wrzuciła listy do skrzynki pocztowej.

Otworzyłem oczy. Zdjęcie na monitorze komputera przywołało wspomnienie z mojego dzieciństwa…

…nad pobliską łąką codziennie przelatują wojskowe samoloty. Co niedzielę przyjeżdża rolnik…
– Uciekać mi stąd! Konia straszycie! – krzyczy na biegające wokół wozu dzieci. Zatrzymuje się, a one uciekają roześmiane. – Ceeebula, ziemnioki, fasola… – woła chwilę później gospodarz.
Z domów wychodzą kobiety, spieszą się, żeby od chłopa kupić warzywa.
– Marchew ma? Cosnek potrzebuję… Selera i bobu mi da… – jazgocze jedna przez drugą.
– Marchew jest! Bób za tydzień! – głosi mężczyzna. Sprzedaje co ma, po czym tnie batem powietrze i odjeżdża.
Tuż przed zachodem słońca, cichnące echo końskich kopyt uspokaja rozczarowane zakupami kobiety.

Jest wiosna 2015 roku. Siedzę przy biurku, piję słodką kawę. Rozmyślam…

Dziś zamiast łąki jest nowe osiedle, nad którym co rusz przelatują cywilne samoloty. Pod moim domem umierają już stare żywopłoty i drzewa. Dzieci bawią się grami komputerowymi. Jesienią handlarz sprzedaje ziemniaki z białego furgonu. Jak dawniej stoją tylko Zielone Domki⁶ – cierpliwie przyjmują każdą zmianę.

Wyłączyłem monitor komputera.

Przypisy:

1. Zielone Domki – to polska nazwa zwyczajowa osiedla Krzyki zbudowanego w latach 1926 – 1928. Określenie pochodzi od zielonego koloru tynku położonego na większości budynków osiedla.
2. Rankestrasse – obecnie ul. Południowa. Nazwę nadano dn. 16.02.1934 r. Patronem był prof. Leopold von Ranke, historyk. Urodzony 21.02.1795 r. w miejscowości Wiehe (Turyngia, Niemcy), zmarły 23.05.1886 r. w Berlinie.
3. Krietern – (pol. Krzyki). Dzielnica i osiedle Wrocławia (dawniej wieś Kłutnica), w granicach miasta od 1928 r.
4. Schlesische Heimstätte – (pol. Bezpieczny Śląski Dom). Spółdzielnia mieszkaniowa oraz przedsiębiorstwo budowlane założone w Breslau w 1919 r. przez niemieckiego architekta Ernsta Maya.
5. Klettendorf, Golgschmieden, Maria Höfchen (pol. Klecina, osiedle w dzielnicy Krzyki, w granicach miasta od 1951 r.; Złotniki, osiedle w dzielnicy Fabryczna, w granicach miasta od 1928 r.; Nowy Dwór, osiedle w dzielnicy Fabryczna w granicach miasta od 1928 r.).
6. Kaufhaus des Südens – (pol. Sklep Południa) mieścił się w budynku przy Południowej 1.

Źródła:

1. autor i tyłu opracowania nieokreślony, VRATISLAVIA.NET, Yumpu.com,[online], dostępne w Internecie:
Adres do źródła
2. Kowalski J. „Udział Ernsta Maya w konkursie na przebudowę Wrocławia i jego koncepcja miast satelitarnych”, [online], ostatnia aktualizacja 20.06.2004, dostęp w Internecie:
Adres do źródła
3. Pal, Południowa 1”, Dolny-slask.org.pl, [online], dostępne od 04.04.2004, dostępne w Internecie:
Adres do źródła
4. Osiedle policyjne, Dolny-slask.org.pl, [online], dostępne w Internecie:
Adres do źródła
5. Virzzz, Osiedle policyjne, Dolny-slask.org.pl, [online], dostępne od 18.03.2011, dostępne w Internecie:
Adres do źródła